• Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych odbywa się we współpracy z: rodzicami/opiekunami prawnymi uczniów, nauczycielami i specjalistami w szkole, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, która wydaje w tym zakresie opinie lub orzeczenia.
• Rozpoznanie IPE odbywa się poprzez:

• analizę złożonej przez rodzica/opiekuna prawnego dokumentacji (orzeczenie, opinia, inna dokumentacja udostępnioną przez rodzica),
• obserwację – we współpracy z innymi nauczycielami i specjalistami, nauczycielem współorganizującym proces kształcenia, pomocą nauczyciela, rodzicami/opiekunami prawnymi,
• opracowanie:

• dla uczniów z orzeczeniami: Wielospecjalistycznej Oceny Poziomu Funkcjonowania Ucznia (WOPFU) i Indywidualnego Program Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET), Indywidualnego Program Zajęć (IPZ) i okresowej oceny funkcjonowania uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,^{66W przypadku dzieci i młodzieży posiadającej orzeczenie o potrzebnie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, zgodnie z przepisami § 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz. U. z 2013 r. poz. 529).}

• dla uczniów z opiniami oraz bez dokumentacji – procedurę konsultacji szkolnych oraz protokołu konsultacji szkolnych,

• dla uczniów wybitnie zdolnych – Diagnozy Potencjału Rozwojowego Uczniów (DPRU), Indywidualnego Program Nauki (IPN), Indywidualnego Toku Nauki (ITN).

• Zaplanowane działania poddawane są bieżącemu monitoringowi i cyklicznej (nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym) ewaluacji pod względem efektywności udzielanego wsparcia. Na podstawie wyników monitoringu i ewaluacji planuje się dalsze działania, dostosowane do aktualnych potrzeb ucznia.
• Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych odbywa się również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

⁶⁶W przypadku dzieci i młodzieży posiadającej orzeczenie o potrzebnie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, zgodnie z przepisami § 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz. U. z 2013 r. poz. 529).

• otoczenia (sprzęt, wyposażenie sali, oświetlenie, rozkład zajęć itp.),
• metod, form, treści nauczania, stosowanych środków dydaktycznych oraz sposobu sprawdzania i oceniania wiedzy (metody, formy sprawdzania, kryteria oceniania), w tym promocji do klasy/etapu programowo wyższego,
• organizacji pracy z dzieckiem/uczniem.

• Uniwersalne instrumenty wsparcia oraz racjonalne dostosowania i modyfikacje, wdraża się w odniesieniu do wszystkich uczniów, z uwzględnieniem planowania odpowiednio w IPET lub na podstawie opinii i/lub ustaleń zawartych w protokole konsultacji szkolnych. W zakres tych działań wchodzą w szczególności:

• zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów ukierunkowane na realizację priorytetowych celów do pracy z uczniem,
• metody pracy dostosowane do indywidualnych potrzeb edukacyjnych (w tym metody z zakresu pedagogiki specjalnej) i ustalonych celów priorytetowych,
• dobór podręczników i materiałów dydaktycznych (następuje z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb ucznia, w tym dokonuje się adaptacji istniejących materiałów i/ lub tworzy materiały autorskie),
• tutoring rówieśniczy,
• dodatkowe zajęcia edukacyjne i wychowawcze (np. warsztaty) dla całego zespołu klasowego, zajęcia rozwijające umiejętności uczenia się,
• zaangażowanie dodatkowo zatrudnionej kadry: pomocy nauczyciela, nauczyciela współorganizującego, specjalisty – jeżeli wynika to z potrzeb uczniów.

• Racjonalne dostosowania i modyfikacje przygotowywane są dla konkretnego ucznia, choć mogą także służyć innym osobom. Ich zakres obejmują odpowiednio:

• doposażenie ucznia w sprzęt specjalistyczny, oprogramowanie, pomoce dydaktyczne – jeżeli wynika to z jego potrzeb, określonych w IPET lub protokole konsultacji szkolnych,
• zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne, socjoterapeutyczne (indywidualne i grupowe) – na podstawie zapisów IPET,
• dodatkowa nauka języka polskiego, w tym nauka języka polskiego jako obcego – jeżeli wynika to z potrzeb uczniów,
• dodatkowe zajęcia z określonego przedmiotu lub przedmiotów nauczania (zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze lub poszerzające wiedzę i umiejętności przedmiotowe,) – zgodnie z potrzebami,
• specjalistyczne zajęcia z pomocy psychologiczno-pedagogicznej – na podstawie zapisów IPET i protokołów konsultacji szkolnych,
• zwolnienie ucznia z nauki drugiego języka obcego – na podstawie wniosku rodziców, w przypadkach określonych przepisami prawa,
• realizacja przez dziecko/ucznia całości lub części zajęć w mniejszej grupie lub indywidualnie (w ramach kształcenia specjalnego oraz zindywidualizowanej ścieżki kształcenia) – na podstawie odpowiednio orzeczenia i IPET lub opinii poradni.

• Jeżeli, pomimo zastosowania uniwersalnych instrumentów wsparcia oraz racjonalnych dostosowań i modyfikacji, potrzeby edukacyjne nie zostały zaspokojone, wdraża się kolejne instrumenty wsparcia, na podstawie odpowiednio IPET lub protokołu konsultacji szkolnych.
• Ukierunkowane wsparcie jest realizowane na podstawie:

• Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego (IPET),
• Indywidualnego Program Zajęć (IPZ) i okresowej oceny funkcjonowania uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,^{67W przypadku dzieci i młodzieży posiadającej orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, zgodnie z przepisami § 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz. U. z 2013 r. poz. 529).}
• dla uczniów z opiniami oraz bez dokumentacji – ustaleń podjętych w trybie konsultacji szkolnych - w protokole konsultacji szkolnych,
• dla uczniów wybitnie zdolnych – Diagnozy Potencjału Rozwojowego Uczniów (DPRU), Indywidualnego Program Nauki (IPN), Indywidualnego Toku Nauki (ITN).

• Ukierunkowane wsparcie jest realizowane w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

⁶⁷W przypadku dzieci i młodzieży posiadającej orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, zgodnie z przepisami § 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim (Dz. U. z 2013 r. poz. 529).

• Rozpoznanie indywidualnych potrzeb uczniów odbywa się poprzez:

• analizę złożonej przez rodzica/opiekuna prawnego dokumentacji (orzeczenie, opinia, inna dokumentacja udostępnioną przez rodzica),
• obserwację – we współpracy z innymi nauczycielami i specjalistami, nauczycielem współorganizującym proces kształcenia, pomocą nauczyciela, rodzicami/opiekunami prawnymi,
• ocenę poziomu funkcjonowania ucznia (ocenę funkcjonalną – OF).

• Nauczyciele prowadzą zajęcia dydaktyczne z wykorzystaniem uniwersalnych instrumentów wsparcia (UIW) w bieżącej pracy z uczniami.
• Przy zaobserwowaniu braku postępów lub ich nieadekwatności, nauczyciel konsultuje się ze specjalistą i modyfikuje UIW.
• Jeżeli pomimo modyfikacji UIW, trudności ucznia nadal występują, nauczyciel wnioskuje o konsultacje szkolne.

• Konsultacje szkolne są organizowane w przypadku zaobserwowania u ucznia problemów/trudności w funkcjonowaniu, w szczególności funkcjonowaniu: edukacyjnym, poznawczym, społecznym, komunikacyjnym, emocjonalnym, fizycznym, których nie udało się przezwyciężyć w toku bieżącej pracy na lekcjach.
• Konsultacje polegają na zespołowej analizie trudności ucznia w celu zrozumienia ich przyczyn (leżących po stronie ucznia lub jego otoczenia). Umożliwiają zebranie i porównanie informacji o funkcjonowaniu ucznia z perspektyw różnych osób oraz stanowią podstawę do zaplanowania strategii działań służących poprawie funkcjonowania ucznia, a także wsparcia w środowisku.
• Osoby biorące udział w konsultacjach wybierają jeden lub dwa kluczowe w danym momencie rozwoju ucznia, obszary funkcjonowania, które zostaną wspólnie uznane za priorytetowe do udzielenia wsparcia.
• Planowane cele oraz działania służące ich realizacji, uwzględniają wsparcie kierowane do ucznia, ale także nauczycieli, rówieśników, rodziców.
• Konsultacje szkolne są realizowane w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.
• Procedura konsultacji szkolnych znajduje się w załączniku nr 4 do Modelu, wzór formularza konsultacji stanowi załącznik nr 5, natomiast wzór protokołu zamieszony jest w załączniku nr 6.

• Rozpoznawanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych odbywa się we współpracy nauczycieli i specjalistów w szkole z: rodzicami/opiekunami prawnymi uczniów, poradnią psychologiczno-pedagogiczną, która wydaje w tym zakresie opinie lub orzeczenia.
• W odniesieniu do uczniów posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, ocena funkcjonalna prowadzona jest jako wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia (WOPFU).
• W odniesieniu do uczniów posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, ocena funkcjonalna prowadzona jest jako wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia (WOPFU).^{68§ 20 ust. 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280).}
• W odniesieniu do uczniów wymagających wsparcia na podstawie rozpoznania, dokonanego przez nauczycieli i specjalistów w szkole, ocena funkcjonalna dokonywana jest w trybie konsultacji szkolnych:

• Szkoła prowadzi konsultacje szkolne w odpowiedzi na wnioski, informacje zgłaszane przez osoby wymienione w paragrafie 5 rozporządzenia, w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej,^{69Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280).} na wniosek samego ucznia lub jego rówieśników.
• Konsultacje szkolne są także organizowane po złożeniu przez rodzica opinii z poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej istotnej dla funkcjonowania dziecka dokumentacji.
• Decyzję o przeprowadzeniu konsultacji podejmuje dyrektor, który wyznacza ich Koordynatora i w porozumieniu z nim, informuje rodziców, wybranych nauczycieli, pracowników szkoły i jeżeli jest taka potrzeba: pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznej.
• Koordynator przekazuje uczestnikom spotkanie „Formularz konsultacji szkolnych”, udziela informacji o sposobie jego wypełnienia, wyznacza datę spotkania, biorąc pod uwagę możliwości czasowe rodziców. (Formularz konsultacji szkolnych – załącznik nr 4 do MDS).
• Koordynator prowadzi spotkanie konsultacyjne i przygotowuje protokół z konsultacji, zgodnie z instrukcją konsultacji szkolnych (zawartą w załączniku nr 4 do MDS). Protokół zawiera ustalenia dotyczące działań, które będą realizowane przez poszczególne osoby, i jest dołączany do teczki ucznia. Wzór protokołu znajduje się w załączniku nr 5 do MDS.
• Nieobecność rodziców, którzy zostali poinformowani o terminie spotkania, nie wstrzymuje konsultacji szkolnych.
• Jeśli uczeń nie uczestniczy w konsultacjach, należy wskazać osobę odpowiedzialną za poinformowanie go o zaplanowanych działaniach.
• Wsparcie planowane jest na czas określony, nie dłuższy jednak niż 6 miesięcy.
• Jeżeli w wyniku konsultacji szkolnych ustalono, że uczeń wymaga uczestnictwa w indywidualnych lub grupowych zajęciach z pomocy psychologiczno- pedagogicznej, dyrektor informuje rodzica o formie, terminie i wymiarze czasowym tych zajęć.
• Dyrektor, na podstawie planu pomocy, zapisanego w protokole, przydziela obowiązek prowadzenia zajęć z uczniem nauczycielom lub specjalistom według ich kwalifikacji, dokonując zmian w arkuszu organizacji szkoły.
• Organ prowadzący akceptuje aneks do arkusza organizacji i jeżeli jest to konieczne, przekazuje dodatkowe środki na organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
• Po upływie terminu, na jaki zaplanowano wsparcie, przeprowadza się kolejne konsultacje szkolne, w celu oceny efektywności i ewentualnej modyfikacji działań bądź wprowadzenia działań dodatkowych lub podjęcia decyzji o zakończeniu wsparcia.

⁶⁸§ 20 ust. 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280).

⁶⁹Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280).

• Indywidualizacja procesu kształcenia jest realizowana na każdym przedmiocie i w toku każdego rodzaju zajęć w szkole.
• W działaniach służących indywidualizacji, uwzględnia się różnice indywidualne i wynikające z tego potrzeby i możliwości uczniów. W tym mocne strony, zainteresowania, tempo pracy, sposoby przyswajania wiedzy oraz motywację do uczenia się.
• Organizując pracę uczniów w parach lub kilkuosobowych zespołach, uwzględnienia się zasadę niedyskryminacji.
• Proces indywidualizacji organizuje się z uwzględnieniem:

• łączenia dostosowanego procesu nauczania z procesem terapii,
• łączenia nowych wiadomości, umiejętności i postaw z tym, co uczniowie już znają,
• zapewnienia dostępności treści edukacyjnych przez polisensoryczność oddziaływań dydaktycznych, bezpośrednie zetknięcie się z rzeczywistością, modelami i obrazami, wiązania teorii z praktyką,
• uczenia samodzielności, planowania i monitorowania osiągnięć edukacyjnych i terapeutycznych,
• zasady stopniowania trudności i uspołeczniania.^{71 J. Głodkowska, Dydaktyka specjalna w przygotowaniu do kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Warszawa 2012, s. 188-190.}

• Dobór metod pracy wynika ze specyfiki zespołu klasowego i wynika z treści realizowanych w toku zajęć. Dobór form określa nauczyciel w toku zajęć.

  Dobór środków dydaktycznych, uwzględnia specjalistyczne pomoce i wyposażenie niezbędne do realizacji lekcji.

• Wewnątrzszkolny system oceniania, uwzględnia zasady oceniania dotyczące oceniania opisującego, kształtującego i motywującego do dalszych działań uczniów.
• Wewnątrzszkolny system oceniania, uwzględnia dedykowane formy sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów i ocenę zachowania, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb uczniów, które szczegółowo dookreślone są w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym i indywidualnym planie wsparcia.
• Indywidualizacja procesu kształcenia odbywa się również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

⁷¹J. Głodkowska, Dydaktyka specjalna w przygotowaniu do kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Warszawa 2012, s. 188-190.

• Każdy uczeń, u którego rozpoznano potrzebę objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, może skorzystać z niej w szkole bezpłatnie i otrzymuje wsparcie adekwatne do swoich potrzeb i możliwości.
• Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest realizowana z wykorzystaniem uniwersalnych instrumentów wsparcia, w czasie:

• bieżącej pracy dydaktyczno-wychowawczej,
• organizacji zajęć opiekuńczo-wychowawczych,
• działań organizowanych zgodnie z planem pracy szkoły^{72Art. 80 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2020, poz. 910 i 1378).} tj. w trakcie pobytu ucznia w szkole, podczas uroczystości szkolnych, wydarzeń społeczno-sportowo-kulturalnych, imprez,
• działań pozaszkolnych organizowanych przez szkołę,
• zajęć z pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym zajęć specjalistycznych.

• Nauczyciel i specjalista prowadzący zajęcia z uczniem, odpowiada za realizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
• Działania wspierające konkretnego ucznia, polegają również na podejmowaniu działań kierowanych do osób pozostających w zespole klasowym/grupie ucznia wspieranego, w celu wdrożenia współpracy rówieśniczej na poziomie współpracy uczeń-uczeń.
• W trakcie zajęć wykorzystuje się narzędzia wsparcia wizualnego oraz komunikacji wspomagającej i alternatywnej lub inne, w zależności od potrzeb i możliwości ucznia.
• Pomoc psychologiczno-pedagogiczna odbywa się również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

⁷²Art. 80 Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2020, poz. 910 i 1378).

• Na terenie szkoły zorganizowane są:

• dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wybrane zajęcia edukacyjne, realizowane indywidualnie lub w grupie do 5 uczniów: ^{73Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2020 r., poz.1309).}
• dla uczniów posiadających stosowną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, zajęcia indywidualne w ramach zindywidualizowanej ścieżki kształcenia.^{74Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280).}

• Szkoła przygotowuje dokumentację niezbędną do uzyskania opinii w sprawie zindywidualizowanej ścieżki w terminie 14 dni od wpłynięcia wniosku rodzica.
• Realizacja wybranych zajęć edukacyjnych odbywa się indywidualnie lub w grupie do 5 uczniów.
• Realizacja zajęć organizowanych w ramach zindywidualizowanej ścieżki kształcenia, rozpoczyna się najpóźniej po 14 dniach od złożenia w szkole stosownej opinii/orzeczenia/ dokonania ewaluacji IPET.
• Dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zajęcia realizowane indywidualnie lub w grupie do 5 uczniów są wdrażane na podstawie ustaleń znajdujących się w IPET, z uwzględnieniem zaleceń zawartych w orzeczeniu.
• Dla uczniów posiadających opinię o zindywidualizowanej ścieżce, zajęcia realizowane indywidualnie lub w grupie do 5 uczniów są wdrażane na podstawie zaleceń zawartych w tejże opinii.
• Organ prowadzący, na wniosek dyrektora, przekazuje środki na finansowanie tego typu zajęć i wyraża zgodę na przydział wskazanej liczby godzin nauczycielom.
• Uczeń biorący udział w zajęciach, otrzymuje specjalistyczne wsparcie i opiekę, bez angażowania jego rodziców/opiekunów prawnych.
• Zajęcia odbywają się również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

⁷³Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2020 r., poz.1309).

⁷⁴Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280).

• Program wychowawczo-profilaktyczny uwzględnia wszystkie zdiagnozowane trudności wychowawcze i zdiagnozowane potrzeby rozwojowe uczniów, określa kategorie czynników chroniących i ryzyka, a także zawiera wskazania do działań:

• wychowawczych, podejmowanych wobec uczniów szkoły,
• profilaktycznych, podejmowanych wobec uczniów, nauczycieli i rodziców.

• Działania określone w programie wychowawczo-profilaktycznym realizowane są w ramach:

• zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą, wynikających z ramowego rozkładu zajęć,
• zajęć pozaszkolnych (z uwzględnieniem wolontariatu), dzięki którym udostępnione zostają dobra i zasoby placówek kultury i innych instytucji, bez angażowania środków finansowych na ich organizację,
• innych zajęć określonych w przepisach prawa oświatowego.

• Działania profilaktyczno-wychowawcze realizowane są również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.
• W czasie realizacji wszystkich zajęć wychowawczo-profilaktycznych, uwzględnia się dbałość o zdrowie psychiczne uczniów, ich indywidualne potrzeby, dostosowanie warunków, form, metod i środków. W zależności, zapewnia się specjalistyczne wsparcie nauczyciela współorganizującego proces kształcenia lub pomocy nauczyciela.
• W projektowanie i realizację działań wychowawczych i profilaktycznych zaangażowani są wszyscy przedstawiciele społeczności szkolnej, począwszy od uczniów, po nauczycieli i rodziców.
• Program wychowawczo-profilaktyczny jest modyfikowany w oparciu o zidentyfikowane potrzeby ucznia.

• W szkole, oprócz zajęć wychowawczo-opiekuńczych, realizowane są zajęcia świetlicowe.
• Liczebność grup wychowawczych jest zgodna z przepisami prawa. Zajęcia organizowane są w grupach wychowawczych liczących do 25 uczniów pod opieką jednego nauczyciela, z zastrzeżeniem, że w szkole ogólnodostępnej i integracyjnej (z oddziałami integracyjnymi) na jednego nauczyciela może przypadać maksymalnie 5 dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. W przypadku szkół specjalnych i oddziałów specjalnych w szkołach ogólnodostępnych, liczebność jest uzależniona od danej niepełnosprawności – określają ją przepisy prawa oświatowego.
• Zajęcia świetlicowe są organizowane w godzinach wynikających z harmonogramu dowozów oraz potrzeb rodziców/opiekunów prawnych, a aktywność zawodowa rodziców/opiekunów prawnych nie jest warunkiem przyjęcia dziecka do świetlicy.

  Wsparcie dziecka w świetlicy dostosowane jest do jego potrzeb i możliwości, w szczególności w zakresie:

• opieki dodatkowego nauczyciela, specjalisty, pomocy nauczyciela,
• zabezpieczenia miejsca opieki, w tym sali dostosowanej pod względem wyposażenia,
• zapewnienia pomocy dydaktycznych, z których mogą skorzystać uczniowie z różnymi potrzebami edukacyjnymi,
• dostosowania programu zajęć świetlicowych do indywidualnych potrzeb edukacyjnych dziecka, dotyczących wsparcia w realizacji nauki czy też rozwoju zainteresowań ucznia,
• wyboru metod, form i środków w toku tego typu zajęć, z uwzględnieniem potrzeb edukacyjnych uczestniczących w nich uczniów,
• organizacji czasu pracy ucznia w toku zajęć grup wychowawczych,
• organizacji miejsca pozwalającego na relaksację, wyciszenie, odpoczynek ucznia zgodnie z jego/jej indywidualnymi potrzebami, zgodnie z zapisami IPET i protokołu konsultacji szkolnych.

• Nauczyciele świetlicy uczestniczą w tworzeniu i ewaluacji WOPFU, IPET, IPZ oraz – jeżeli zachodzi taka potrzeba – w konsultacjach szkolnych.
• Zajęcia świetlicowe realizowane są również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

• Obowiązkowe zajęcia edukacyjne, które wchodzą w zakres działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły, prowadzone są z uwzględnieniem realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego określonej dla szkoły podstawowej^{76Załączniki nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356, z późn. zm.).} oraz ramowych planów nauczania dla publicznej szkoły podstawowej wymienionych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej.^{77Załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. poz. 639).}
• Dodatkowe zajęcia edukacyjne:

  z języka obcego nowożytnego, innego niż język obcy nowożytny nauczany
  w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych, o których mowa w punkcie „a".

  inne zajęcia, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania został włączony do szkolnego zestawu programów.

• Zajęcia rewalidacyjne dla uczniów z niepełnosprawnością.
• Zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
• Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w celu kształtowania ich aktywności i kreatywności.
• Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego.
• Inne zajęcia edukacyjne (religia, podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności nauka języka oraz własnej historii i kultury, wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji).
• Nieobowiązkowe zajęcia dodatkowe obejmują (katalog otwarty):

• uroczystości szkolne,
• konkursy/rozgrywki/zawody,
• zajęcia integracyjne w formie dyskotek,
• pikniki szkolne,
• kiermasze szkolne,
• konferencje szkolne,
• koncerty szkolne,
• przedstawienia szkolne,
• debaty tematyczne,
• zajęcia o charakterze integracyjnym,
• inne zajęcia według pomysłów nauczycieli i zdiagnozowanych potrzeb uczniów, np. kółka zainteresowań.

• Uczniowie, w porozumieniu i za zgodą rodziców/opiekunów prawnych, sami wybierają zajęcia nieobowiązkowe. Pracownicy szkoły nie wywierają presji na udział uczniów w zajęciach dodatkowych.
• Nauczyciele realizujący zajęcia dodatkowe, biorą udział w tworzeniu WOPFU, IPET, IPZ, zapoznają się z protokołem konsultacji szkolnych lub - w miarę potrzeb - uczestniczą w konsultacjach społecznych.
• Dodatkowe zajęcia edukacyjne, uwzględniają dostosowanie form i metod pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi lub niepełnosprawnością.
• Uczniowie mają zapewniony, zgodnie ze swoimi potrzebami, dostęp do wyposażenia, specjalistycznego sprzętu i pomocy dydaktycznych, niezbędnych do uczestnictwa w nich.
• Uczniowie korzystają z dodatkowego wsparcia nauczyciela, specjalisty, nauczyciela współorganizującego proces kształcenia i pomocy nauczyciela - jeśli wynika to z ich potrzeb.
• Dostosowanie, korzystanie z wyposażenia, specjalistycznego sprzętu i pomocy dydaktycznych oraz wsparcie innych pracowników (poza nauczycielem prowadzącym zajęcia) są ujęte w IPET.
• Zajęcia dodatkowe, rozwijające zainteresowania uczniów, odbywają się również w toku komunikacji zdalnej, z uwzględnieniem metod i technik komunikacji dostępnej wszystkim podmiotom.

⁷⁵Art. 109 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z 2020 r. poz. 910).

⁷⁶Załączniki nr 2 i 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356, z późn. zm.).

⁷⁷Załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. poz. 639).

Dokładne wytyczne w zakresie przygotowania posiłków dla uczniów ze specjalnymi potrzebami żywieniowymi, znajdują się w dodatku do modelu nr 2. W miarę możliwości, realizuje się (na wniosek i za zgodą rodziców/opiekunów prawnych) specjalne potrzeby żywieniowe, wynikające ze światopoglądu czy wyznawanej religii.

• W przypadku niemożności zaspokojenia specjalnych potrzeb żywieniowych, np. ze względu na silną alergię (np. śladowe ilości alergenu powodującą wstrząs anafilaktyczny) lub ścisłe zasady religijne, umożliwia się dostarczanie posiłków przez rodziców/opiekunów prawnych. Posiłki te są podgrzewane i wydawane w bezpieczny i higieniczny sposób przez pracowników stołówki.
• Rodzice/opiekunowie są regularnie informowani o możliwości zwolnienia z opłat za posiłki i realizacji specjalnych potrzeb żywieniowych. Istnieją jasne, jawne i niepiętnujące zasady zwolnienia z opłat za posiłki. Zwolnienie z opłat odbywa sięw sposób dyskretny.

⁷⁸Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 roku w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1154).